Heiligenbeeld Johannes (Jan) Berchmans 39 cm. Gips Art deco ca. 1930 (10)
Johannes (Jan) Berchmans (Diest, 13 maart 1599 - Rome, 13 augustus 1621) was een Vlaams jezuïet en is een rooms-katholieke heilige.
Berchmans werd geboren in Diest, als oudste zoon uit een gezin met vijf kinderen. Zijn vader Jan Berchmans beoefende er het ambacht van lederbewerker, schoenmaker en schoenlapper. Zijn moeder was Elisabeth 'Liesken' van den Hove, een dochter van Adriaan van den Hove, een hoge stadsfunctionaris. Jan verbleef tot zijn twaalfde jaar in Diest. Tot zijn negende was dat in het gehuurde huis De Gulden Maene, de gezinswoning, in de toenmalige Beverstraat (nu Sint-Jan Berchmansstraat).
Hij leerde Latijn op school en bij norbertijn Pieter van Emmerick, pastoor van de Onze-Lieve-Vrouwekerk, waar Jan Berchmans misdienaar was. Op zijn negende trok Berchmans in bij Van Emmerick op de pastorie waar hij onderdak en onderwijs kreeg in ruil voor kleine karweien. Berchmans had zijn wens priester te worden al geuit en vanaf zijn elfde liep hij rond in priesterkleren en met een tonsuur. Hij toonde zich een briljante student.
Hij werd op 9 mei 1865 zalig verklaard door paus Pius IX en op 22 januari 1888 door paus Leo XIII gecanoniseerd. Zijn feestdag werd op 26 november of 13 augustus ingesteld. Tegelijkertijd werd hij tot medepatroon van de studerende jeugd uitgeroepen (samen met Aloysius Gonzaga). De drie jong overleden jezuïeten Gonzaga, Stanislaus Kostka en Berchmans gelden ook als algemene beschermheiligen van de jeugd.
(bron)